Doden eiken­pro­ces­sierups

Indiendatum: 1 mei 2022

Schriftelijke vragen doden eikenprocessierups

Naar aanleiding van het persbericht `Bestrijding eikenprocessierups start op 18 april` van 18 april jongsleden (1), stellen wij het College de volgende vragen.

Vanaf 18 april gaat de Gemeente Enschede in eerste instantie over tot het doden van de Eikenprocessierups door middel van aaltjes. (Nematoden)

Wij hebben begrepen dat in de periode daarna de eiken in Enschede ook worden behandeld met een ander middel.

1. Klopt het dat dat middel XenTari is?
Zo nee, welk middel wordt er dan gebruikt?

2. Is het college zich ervan bewust dat bestrijding met middellen als XenTari, net als de gebruikte nematoden, geen onderscheid maken tussen wat een EPR is en wat een andere rups?

Ergo; dat dus vrijwel álle insecten die op, in en rondom de eik leven worden gedood?
Dus ook niet doelsoorten

3. Is het college bekend met het feit dat er een drastische afname van de vliegende insectenpopulatie gaande is en dat het bestrijden van de EPR daar een bijdrage aan levert?

Op eiken die zijn behandeld met XenTari treffen onderzoekers weinig tot geen enkele dag of nacht vlinder meer aan (2) Op deze wijze wordt de natuurlijke cyclus van voedselvoorziening drastisch verstoord. Door het behandelen van de eikenbomen hebben koolmezen en andere vogels letterlijk geen eten. Dit heeft weer gevolgen voor de aantallen in de vogelpopulaties.

Ook blijft het gif niet beperkt tot de eik. Ook eventuele natuurlijke begroeiing als bermen en houtwallen onder en rondom de eik krijgt een lading van het gesproeide gif mee.

4. Heeft het college helder dat men op deze manier de natuurlijk vijanden van de EPR zoals de sluipwesp en zweefvlieg geen kans geeft omdat deze ook worden gedood?

Hoe schraler de biodiversiteit hoe meer kans op uitwassen van een EPR.

Uit onderzoek van de vlinderstichting blijkt dat met kruidenrijke bermen en aangepast maaibeheer, de natuurlijke aanwas van vijanden van de eikenprocessierups sterk worden bevorderd.

Ook in een gemeente als Zwolle laat men nu de voedselbron voor deze insecten staan om de eikenprocessierups te bestrijden (3)

Tegelijkertijd is bekend dat eikenprocessierupsen een voorkeur hebben voor losstaande bomen zonder veel ondergroei. Als we zorgen voor meer hoger opgaande plantengroei en struiken hebben deze EPR dus minder goede voortplantingsplekken.

5 Is het college het met ons eens dat deze opties een veel dier- en natuurvriendelijke manier van bestrijden zijn? Zo nee, waarom niet? Zo ja, zou de gemeente Enschede deze natuur en diervriendelijke alternatieven willen overwegen?

6. Is de gemeente Enschede bekend met het feit dat de De Vlinderstichting in 2020 gemeenten al opriep om het gebruik van deze bestrijdingsmethoden als Xentari en nematoden te minimaliseren en te beperken tot plekken met ernstige overlast binnen de bebouwde kom?(4)

7. Is de gemeente Enschede op de hoogte van het feit dat veel gemeenten inmiddels gehoor hebben gegeven aan deze oproep, waaronder niet alleen de gemeente Utrecht en Breda maar ook onze buurgemeente Hengelo?

8. Waarom heeft Enschede daar nog geen gehoor aan gegeven?

Het voorstel van de vlindertichting m.b.t het bestrijden van de EPR met de middelen zoals Xentari is dat dat kleinschalig mag gebeuren, alleen in uitzonderlijke gevallen en als andere methoden niet mogelijk zijn.

9. Heeft de gemeente in het verleden andere maatregelen genomen om de overlast van de EPR tegen te gaan? Te denken valt aan aangepast bermbeheer en maaibeheer, aanplant van inheemse struiken en bomen, het ophangen van nestkastjes en het wegzuigen van nesten.

Zo ja, waar is dit gebeurt, wat wat waren de maatregelen en wat waren de resultaten van deze maatregelen?

10 Worden deze maatregelen anno 2022 nog steeds toegepast?

Op de bestrijdingskaart van Enschede (5) voert de paarse en blauwe kleur de boventoon: de kleur van eiken die worden behandeld om de EPR te bestrijden.

De gemeente Enschede stelt op die pagina dat er door haar aanpak er in 2020 ruim 60% minder overlastmeldingen dan in 2019 waren en dat dat de reden is om in 2021 door te gaan met dezelfde manier van bestrijding (6)

9. Hoe heeft de Gemeente dat gemonitord? En hoe monitort de gemeente het aantal overlastmeldingen van vorig jaar 2021 en dit jaar 2022?
Zijn de cijfers openbaar? Zo ja, waar kunnen we die vinden?

De gemeente Enschede stelt daar ook dat het onmogelijk om alle 31.000 eiken van de gemeente in kaart te brengen.

10. Kunt U uitleggen waarom dat zo is? Kent de gemeente Enschede dan geen bomenkadaster waar alle gemeentelijk bomen in opgenomen zijn? Zo nee, waarom niet?

De gemeente zegt tevens dat:

Het kan daarom zijn dat er een eik niet op de kaart staat. Dat wil niet zeggen dat deze eik niet wordt behandeld! Als de boom in een straat staat waar de rest van de eiken wél behandeld worden, dan kunt u ervan uit gaan dat deze boom ook wordt meegenomen.

11. Dit impliceert dat de gemeente Enschede dus niet checkt of de eikenprocessierups aanwezig is, maar preventief alle eiken in een straat/wijk/buurt behandeld? Klopt dat?

12.Klopt het dan ook dat er meer bomen worden behandeld dan aangegeven op de kaart? Weet de gemeente dan wel hoeveel bomen er worden behandeld en hoeveel bomen niet?

13.Neemt het aantal eiken dat wordt behandeld met bestrijdingsmiddelen toe sinds 2019 of is er sprake van aan afname?

Men kan op de kaart van de gemeente Enschede een slimme melding doen betreffende de openbare orde. (7)

14. Is één melding via die weg afdoende om een eik op de lijst paars/blauw te laten kleuren en te gaan behandelen?

Zo nee, Hoeveel klachten van hoeveel omwonenden zijn er nodig om een eik paars/blauw gekleurd op de lijst te krijgen?

15 Hoe lang blijft een eikenboom vervolgens op de lijst paars of blauw gekleurd staan?

Inwoners die zich zorgen maken of een eik wel wordt behandeld of niet kunnen contact opnemen met de gemeente via een contactformulier of via facebook, zo staat te lezen op de site van de bestrijding eikenprocessierups van de gemeente Enschede.

16. Is het uiten van een zorg al voldoende om een eikenboom aan te merken voor behandeling?

Op de bestrijdingskaart van Enschede staan een aantal plekken waar eiken niet worden behandeld omdat daar zeldzame vlindersoorten leven.

17. Welke gegevens gebruikt de gemeente om deze gebieden aan te merken? Kiest men dan voor de beheerkaarten van de vlinderstichting en de wet natuurbescherming of gebruikt men ook nog andere informatie? Zo ja, welke informatie?

18 Bomen die niet worden behandeld worden wél uitgezogen. Betekend dat dat bomen die wel worden behandeld niet worden uitgezogen?

19. Is bij de gemeente Enschede bekend hoeveel inwoners per jaar met klachten van de EPR zich bij hun huisrarts melden?

20 Tot slot: Wat zijn de totale kosten van de jaarlijkse bestrijding van de EPR?

1 Bestrijding eikenprocessierups start op 18 april | Gemeente Enschede
2 Processierups | In opdracht van ministerie van LNV
3 Zwolle gaat voor meer paardenbloemen onder eikenbomen | Gemeente Zwolle
4 De Vlinderstichting | 195 gemeenten gebruiken schadelijke bestrijdingsmiddelen tegen eikenprocessierups
5 Bestrijding eikenprocessierups | Gemeente Enschede
6 Bestrijding eikenprocessierups | Gemeente Enschede
7 Slim Melden gemeente Enschede

Judith Hofte